Большие беларусские умы поговорили о том, какие у нас перспективы стать частью ЕС. Проспойлерим, что должно «щелкнуть» в наших головах для вступления в ЕС и как приблизить неизбежное.
Дискуссию организовали «Цэнтр новых ідэй», «Банк ідэй» и «Прэс-клуб».
Кто был?
- Александр Милинкевич — беларусский общественный деятель, бывший кандидат в президенты, «человек, много размышляющий о Европе и Беларуси».
- Григорий Астапеня — директор по исследованиям «Цэнтра новых ідэй» и по совместительству директор беларусской инициативы Chatham House.
- Алесь Гончарёнок — исследователь BEROC и модератор беседы.
Зачем вообще Беларусь Европе?
Милинкевич уверен, что стабильный (в хорошем смысле) и демократичный сосед нужен Западу в первую очередь из соображений безопасности (чем стабильнее и демократичнее — тем безопаснее). В этом сегодня заинтересован любой «западник».
Но не всегда.
«Напрыклад: адносна нядаўна Франак Вячорка ў твітары напісаў твіт, у якім растлумачыў, чаму беларусы еўрапейцы і чаму іх трэба падтрымліваць. Але прыйшоў вядомы шведскі актывіст і адказаў, што беларусы не еўрапейцы, пакуль яны не выходзяць на маніфестацыі, не робяць супраціў і не падтрымліваюць Украіну. То бок не ўсе еўрапейцы лічаць нас еўрапейцамі паводле свайго меркавання», – отметил Гончарёнок.
Тем не менее Милинкевич и Астапеня сошлись на том, что аргументы «за» Беларусь в Европе все же перевешивают. Помимо безопасности, назвали большой экономический потенциал («даже больше, чем в Украине — особенно после войны»).
«І калі мы ідзём па тым жа шляху, як уся Еўропа, то ў нас ёсць добрыя шансы. Але ніхто нас не будзе запрашаць. Нікога не запрашаюць. Запрашаюць тых, хто падрыхтаваўся, ну і мае права»
Александр Милинкевич
Григорий согласился с Александром, добавив в «за» гуманитарный аргумент.
«Мы, як еўрапейская нацыя, хацелі б далучыцца да еўрапейскай сям’і і мець роўныя правы. І тут істотна казаць пра непазбежнасць. Бо, калі паглядзець на ўсе еўрапейскія краіны, яны так ці інакш прыцягваюцца — акрамя Брытаніі, можна казаць, што гэта асобны выпадак».
Астапеня вспомнил Балканы, которые сейчас на пути в Европу, ту же Сербию с неясной позицией по войне (с 2012 года Сербия — кандидат на членство в ЕС) — Сербию, идущую в Европу, несмотря на то, что Запад ее бомбил.
«І тут можна казаць пра непазбежнасць. У любым разе гэта адбудзецца, дык чаго мы чакаем? Навошта мы пазбягаем гэтай размовы, калі мы разумеем, што там наш шлях?»
Григорий Астапеня
Как приблизить неизбежность?
Спикеры резюмировали, что беларусов для начала нужно хотя бы познакомить с Европой.
«Напрыклад, ёсць людзі, якія ня бачылі ніколі жывых французаў, ня бачылі немцаў, як яны могуць імкнуцца да ЕЗ, апошні раз яны бачылі тых немцаў падчас Другой Сусветнай, вось і ўся сустрэча з Захадам»
Григорий Астапеня
Словом, своими глазами увидеть, что и как — смотреть, ездить, путешествовать Да, сегодня это по понятным причинам сложно, поэтому начать нужно с борьбы с пессимизмом и неуверенностью в себе. Самое главное:
«Праеўрапейцамі робяцца тыя, хто адчуў сябе беларусам»
Александр Милинкевич
А как это?
«Гэта не значыць, што яны павінны размаўляць па беларуску, яны могуць усё жыццё размаўляць па-руску, але адчуваць сябе сынам гэтай зямлі. Ён можа быць габрэям ці рускім — гэта не так важна, але — быць патрыётам. І вось калі мы гэта зробім — праеўрапейскасці стане больш. І людзі ў сябе павераць. І зараз мы вяртаемся да гэтага, але мала для гэтага робім, але можам. І мне гэта баліць».
Целиком беседу можно посмотреть по этой ссылке, а прочитать — здесь.
